Mathesis Scientiarum Genitrix

mathesis

Hier aan de Pieterskerkgracht, hoek Lokhorststraat, stond een school voor technische hoger onderwijs, met een naam die tegenwoordig geen schoolbestuurder meer zou verzinnen: Mathesis Scientiarum Genitrix (‘wiskunde is de moeder van alle wetenschappen’). De organisatie dateert uit 1785 – waarmee ‘MSG’ de oudste technische school van Nederland was.

Het pand uit 1866, met een voorgevel van 32 meter breed, beviel niet.’Zon kwam er in deze lokalen nooit – op de grond van de vochtige ruimte groeiden welig de zwammen,’ aldus een voormalig docent, kort na de verhuizing in 1963, die voor hem een ‘opluchting’ was geweest. ‘Volgens de huidige smaak en opvattingen is het gebouw niet meer geschikt voor een school.’

In 1963 verhuisde de school dus, naar nieuwbouw aan de Dieppoellaan/Kagerstraat met veel ‘licht en lucht’. In 1996 ging Mathesis Scientiarum Genitrix op in het ROC Leiden – sic transit gloria mundi. Het oude gebouw werd in 1969 afgebroken.

Gebouw van het Koninklijk Genootschap Mathesis Scientiarum Genitrix aan de Pieterskerkgracht

Er waren plannen voor een cultureel centrum op deze plek, maar uiteindelijk was het tien jaar lang een parkeerplaats en kinderspeelplaats. Nu is het deels bebouwd.


Grotere kaart weergeven

‘De ontwerper hadden ze moeten ophangen’

39880fbd-ee9d-3cda-864e-27f1411824b9-2postkantoor2

Dit was tot 1976 het postkantoor van Leiden, in de Breestraat, pal naast Minerva. (Helaas matige foto’s, uit kranten uit die tijd.)

Het pand, met gevel uit 1895, werd dat jaar gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw van het Hoogheemraadschap van Rijnland, plus een nieuw postkantoor. Alleen de gevel uit 1778 (rechts op de linkerafbeelding) werd na afbraak steen voor steen opnieuw opgebouwd.

De toenmalige ‘adviesraad voor de binnenstad’ heeft nog gevraagd de rest van de gevel ook te laten staan, maar daar was Geert Drexhage, architect van de nieuwbouw, faliekant tegen. ‘Die gevel is enorm lelijk. De ontwerper daarvan hadden ze moeten ophangen,’ aldus Drexhage in een krantenbericht uit die tijd.

Als de ontwerper van het oude postkantoor de galg verdiende, wat had dan het loon voor Drexhage moeten zijn? Oordeel zelf.

DSC03156

Inmiddels staat de nieuwbouw uit 1976 weer op nominatie voor de sloop. Stemmen om te gevel te behouden zijn er ditmaal niet geweest.

Nog wat plaatjes, uit de 19e eeuw (Goede zoom mogelijk. Je ziet hier dat het postkantoor oorspronkelijk smaller was, het is naar links uitgebreid. Rechts zie je het oude pand van Minerva, afgebrand in de jaren 50.)
Koninklijk Postkantoor

En ten tijde van de sloop:
Oude postkantoor aan de BreestraatBreestraat

En tot slot beoogde nieuwbouw van het ROC Leiden op deze plek, van Mecanoo architecten.

274993